Gospodarka rynkowa bazuje na wiarygodności państwa. Jej osłabienie powoduje, że gospodarka staje bardziej wrażliwa, mniej odporna na różnego rodzaju szoki. Bezpośrednie konsekwencje niskiej wiarygodności ekonomicznej państwa to m.in: wyższy poziom ryzyka i kosztów z nim związanych, niższa efektywność gospodarowania, niższa produktywność zasobów własnych, wyższe koszty obsługi długu. Oddziaływanie wiarygodności państwa przebiega poprzez społeczne wyobrażenia i oczekiwania (np. poziom inflacji jako następstwo oczekiwań inflacyjnych). Niska wiarygodność ekonomiczna państwa osłabia długookresową i produktywnościową orientację przedsiębiorstw. Sprzyja zaś wzmacnianiu orientacji krótkookresowej, spekulacyjnej i transakcyjnej. Fałszywa jest argumentacja uzasadniająca wzrost długu publicznego jako ekonomicznie tańszego niż dług prywatny. Obecnie tańszy dług publiczny stanie się w nieodległej przyszłości – w następstwie jego transferu – długiem prywatnym, który wywoła kolejną falę wzrostu długu publicznego. Jeśli ktoś domaga się zniesienia reguł, w tym fiskalnych, ponieważ są mało skuteczne, to winien pamiętać, że taka argumentacja doprowadzi do osłabienia całego porządku normatywnego i wszelkich wpisanych do niego reguł. Wiarygodność ekonomiczna państwa jest swoistego rodzaju dobrem publicznym. Rzecz w tym, aby sposoby instrumentalizowania tego dobra je podtrzymywały i wytwarzały, a nie niszczyły. Bezpośrednim następstwem obniżonej wiarygodności ekonomicznej naszego państwa jest uporczywość inflacji i niska skuteczność działań antyinflacyjnych, w szczególności polityki pieniężnej.
Koordynator obszaru:
prof. dr hab. Jerzy Hausner
Koordynator obszaru
Plany na 2024:
Indeks wiarygodności ekonomicznej Polski
Zadaniem zespołu jest opracowanie III edycji Indeksu wiarygodności ekonomicznej Polski. Projekt będzie realizowany w partnerstwie z Europejskim Kongresem Finansowym, Instytutem Finansów Publicznych, Europejskim Forum Nowych Idei, Szkołą Główną Handlową
w Warszawie, Małopolską Szkołą Administracji Publicznej UEK. Indeks zostanie przedstawiony m.in. na:
– Europejskim Kongresie Finansowym, Sopot 10-12 (czerwca) – przedstawienie pierwszych
wyników Indeksu edycji 2024,
– Open Eyes Economy Summit 9, Kraków 19-20 listopada.
Raport końcowy zostanie przygotowany w dwóch wersjach: pełnej oraz skróconej – publicystycznej. Ponadto eksperci będą intensywnie promować w mediach Indeks oraz problematykę ekonomicznej wiarygodności państwa.
VII Seminarium Świeradowskie – 25-27 października 2024
Zespół autorski spotka się, aby przedyskutować przygotowanie książki na temat wiarygodności ekonomicznej państwa jako kategorii poznawczej ekonomii.