Problemy miast na świecie, w tym również w Polsce coraz mocniej dotyczą kwestii racjonalnego i efektywnego wykorzystywania zasobów wody w warunkach coraz silniej zauważalnych kryzysów wodnych (powodzie i susze oraz zanieczyszczenia wód), o długotrwałych konsekwencjach. Problemy wodne Polski są znane od dziesięcioleci, jednak sektor ten nie cieszył się szczególną uwagą kolejnych rządów, od początku PRL do dziś. O wodzie pamiętamy, gdy sama się o siebie upomni. Przeobrażenia jakie zachodzą wewnątrz miast, w połączeniu ze zmianami klimatycznymi oraz ponadprzeciętną gęstością zaludnienia, prowadzą do konsekwencji w różnych sektorach gospodarki oraz w polityce wodnej. Dlatego niezbędne jest prowadzenie systematycznej i usystematyzowanej debaty na temat polityki wodnej miast w Polsce.
Water City Index, tworzony przez firmę Arcadis i partnerów, ma być narzędziem oceny rozwoju metropolii, dużych i średnich miast w Polsce pod względem efektywności gospodarowania zasobami wody oraz wskazania ich silnych i słabych stron w tej dziedzinie.
Publikacja nie jest plebiscytem, nie jest konkursem, choć dostrzegane jest pozytywny aspekt współzawodnictwa miast. Wysokie miejsce w naszym rankingu może napawać dumą i być nagrodą za efektywną pracę, jednak miejsce w środku stawki lub na jej końcu, niekoniecznie musi oznaczać braku efektywności działań miast w obszarze miejskiej polityki wodnej, albo nie w każdym obszarze oznaczać niską efektywność.
WATER CITY INDEX 2025
Water City Index 2025 jest siódmą edycją tego rankingu, w którym porównujemy odporność wodną, jakość zarządzania i potencjał rozwojowy polskich miast. Oceniamy trzy obszary: Życie, Zagrożenie oraz Gospodarka i społeczeństwo. Ranking powstaje na podstawie kilkudziesięciu wskaźników z wiarygodnych źródeł statystycznych i branżowych oraz danych z ankiet.
Najważniejsze informacje
• 3 kategorie miast: metropolie, (pozostałe) miasta na prawach powiatu, miasta średniej wielkości.
• 13 podkategorii i ponad 40 wskaźników ilościowych użytych do rankignowania miast w trzech obszarach (Życie, Zagrożenie, Gospodarka i Społeczeństwo).
• Nowość 2025: rozwinięty komponent „śladu wodnego” oraz ocena kosztu środowiskowo-hydrologicznego miasta.
Także w edycji 2025 wskazujemy liderów osobno dla każdej kategorii wielkości oraz jeden wskaźnik syntetyczny – czyli które miasta są najbardziej efektywne pod względem wykorzystania zasobów wody, biorąc pod uwagę wszystkie obszary. Wyróżnione miasta łączy konsekwentna polityka modernizacji infrastruktury wodnej, inwestycje w retencję oraz integrowanie błękitno-zielonej infrastruktury z planowaniem przestrzennym.
Co mierzymy?
Obszar 1: Życie (WCI-Ż)
Jakość i koszty usług wod-kan, awaryjność i gęstość sieci, efektywność oczyszczania ścieków oraz wydatki miejskie na utrzymanie i rozwój systemu.
Obszar 2: Zagrożenie (WCI-Z)
Ekspozycja na powódź i suszę, gospodarowanie wodami opadowymi, retencja, tereny biologicznie czynne, stan zabezpieczeń (np. wały), odporność na awarie i presje klimatyczne.
Obszar 3: Gospodarka i społeczeństwo (WCI-GiS)
Woda dla przemysłu, atrakcyjność biznesowa związana z gospodarką wodną, transport wodny, jakość waterfrontów oraz wpływ wody na harmonijną przestrzeń miejską i jakość życia.
Metodologia WCI 2025 – w skrócie
• Zakres miast: trzy kategorie (metropolie, miasta na prawach powiatu, miasta średniej wielkości).
• Źródła: dane statystyczne i przestrzenne (m.in. BDL GUS, BDOT10k, IMGW-PIB, MZP), źródła branżowe oraz ankiety kierowane do miast.
• Standaryzacja i agregacja: wskaźniki są standaryzowane (np. z-score), ważone i łączone w 13 podkategoriach. Następnie formowane są trzy subindeksy (WCI-Ż, WCI-Z, WCI-GiS), które składają się na wynik końcowy WCI.
Dobre praktyki i inspiracje (2025)
W tym roku zebraliśmy inspiracje z sześciu europejskich miast: Nicea, Bratysława, Budapeszt, Kowno, Ryga, Tampere.
• Tampere: podziemna oczyszczalnia Sulkavuori, wykorzystanie biogazu, systemowe podejście do wód opadowych w skali całego miasta.
• Ryga: modernizacja kluczowej przepompowni (istotna redukcja zużycia energii), rozwój publicznych punktów dostępu do wody pitnej.
• Nicea: projekt Haliotis 2 – odzysk zasobów (woda, biogaz, piasek), usuwanie mikroplastiku, działania na rzecz bioróżnorodności.
Najczęstsze pytania (FAQ)
Co oznaczają trzy obszary WCI?
„Życie” – codzienne użytkowanie i jakość usług wodnych; „Zagrożenie” – odporność na powodzie, suszę, awarie; „Gospodarka i społeczeństwo” – wpływ wody na rozwój gospodarczy, jakość przestrzeni i transport.
Czy porównujecie miasta różnej wielkości?
Tak, ale prowadzimy trzy odrębne klasyfikacje (metropolie, miasta na prawach powiatu, miasta średniej wielkości), aby zapewnić porównywalność wyników.
Co nowego w edycji 2025?
Włączamy zielony ślad wodny i koszt środowiskowo-hydrologiczny oraz analizujemy progres 2020–2024. Raport zawiera wnioski dla polityk miejskich i inwestycji retencyjnych.
Raporty przygotował zespół w składzie:
Za realizację Water City INDEX odpowiedzialni są pracownicy naukowi Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, eksperci firmy Arcadis oraz Fundacji Gospodarki i Administracji Publicznej.

Prof. dr hab. Jerzy Hausner
Przewodniczący Rady Programowej Open Eyes Economy Summit

Marcin Ćmielewski
Starszy Specjalista ds. Gospodarki Wodnej w Arcadis

Prof. UEK Michał Kudłacz
Katedra Polityk Publicznych, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, ekspert OEES
Szymon Marczak
Młodszy specjalista, Arcadis

Dr Jakub Głowacki
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Prof. dr hab. Andrzej Tiukało
Profesor IMGW PIB, Starszy konsultant ds. gospodarki wodnej, Arcadis.

Krzysztof Kutek
Bussines Sales Area Director w Arcadis

dr inż. Klara Ramm
Project manager w Izbie Gospodarczej „Wodociągi Polskie”
Poprzednie edycje:
Eksperci i Dziennikarze o Water City Index
Autorzy Indeksu:
Patroni Merytoryczni:
Patroni Medialni:








